“Nhân viên không rời bỏ công việc, họ rời bỏ sếp của mình” – Marcus Buckingham. Và thực tế, nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng câu nói này không chỉ mang tính biểu tượng, mà còn phản ánh rõ tầm quan trọng của người lãnh đạo trong môi trường làm việc. Theo báo cáo từ Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ, có đến 75% người lao động cho rằng chính người quản lý là nguyên nhân chính gây ra căng thẳng tại nơi làm việc. Hay 57% nhân viên từ bỏ công việc chỉ vì thất vọng với người lãnh đạo của họ.

Làm sếp có thể dễ. Nhưng để trở thành một nhà lãnh đạo được tin tưởng, được tôn trọng và thực sự truyền cảm hứng, đó là cả một hành trình dài. Và hành trình ấy bắt đầu từ điều tưởng chừng đơn giản: hiểu và lựa chọn đúng phong cách lãnh đạo.

Phong cách lãnh đạo là gì?

Phong cách lãnh đạo (Leadership Style) là những hành vi và cách tiếp cận mà một nhà lãnh đạo áp dụng để quản lý, hướng dẫn, chỉ đạo, lên kế hoạch và tác động đến một nhóm người để đạt được mục tiêu chung của doanh nghiệp. Nó thể hiện qua cách người lãnh đạo ra quyết định, giao tiếp, phân công công việc, giải quyết xung đột và phát triển con người. Mỗi nhà lãnh đạo thường mang trong mình một phong cách riêng biệt, ảnh hưởng đến văn hóa tổ chức và hiệu quả hoạt động chung.

Khái niệm "phong cách lãnh đạo" dần được phổ biến thông qua các nghiên cứu một cách có hệ thống từ đầu thế kỷ 20, trong bối cảnh các tổ chức và doanh nghiệp phát triển nhanh chóng. Một số mốc đáng chú ý gồm:

- Năm 1939, nhà tâm lý học Kurt Lewin và các cộng sự đã phân loại ba phong cách lãnh đạo cơ bản: Độc đoán (Authoritarian), Dân chủ (Democratic) và Tự do (Laissez-faire).

- Từ thập niên 1940 - 1950 trở đi, các học thuyết lãnh đạo bắt đầu tập trung vào hành vi và bối cảnh, như lý thuyết lưới quản lý của Blake và Mouton, hay lý thuyết lãnh đạo theo tình huống của Hersey và Blanchard.

- Những năm gần đây, các phong cách hiện đại như Lãnh đạo chuyển hóa (Transformational Leadership) và Lãnh đạo phục vụ (Servant Leadership) được nhấn mạnh vì vai trò tích cực của chúng trong việc phát triển con người và tạo ra tổ chức bền vững.

Phong cách lãnh đạo là cách mà nhà lãnh đạo áp dụng để dẫn dắt và gây ảnh hưởng đến nhân viên

Tầm quan trọng của phong cách lãnh đạo

Phong cách lãnh đạo của các nhà lãnh đạo được xác định dựa trên sự kết hợp giữa tính cách, trải nghiệm sống, trí tuệ cảm xúc, động lực cá nhân và cách họ nhìn nhận thế giới. Khi các nhà lãnh đạo hiểu rõ những yếu tố này, họ có thể nhận diện được điểm mạnh và điểm yếu của mình, tìm ra phong cách lãnh đạo phù hợp với mình. Từ đó, tạo ra môi trường làm việc tích cực, thúc đẩy tinh thần và hiệu suất của đội ngũ, đánh giá được nhu cầu của người khác và xây dựng các mối quan hệ hiệu quả.

Một nghiên cứu nổi bật của Daniel Goleman, đăng trên Harvard Business Review với tiêu đề "Leadership That Gets Results", đã chỉ ra rằng phong cách lãnh đạo của người quản lý có thể ảnh hưởng đến tới 30% lợi nhuận ròng của doanh nghiệp. Con số này phần nào đã minh chứng mạnh mẽ cho tầm ảnh hưởng sâu sắc của việc lựa chọn và áp dụng phong cách lãnh đạo phù hợp. Khi lãnh đạo đúng cách, doanh nghiệp không chỉ cải thiện hiệu suất mà còn tạo ra giá trị thực tiễn và bền vững.

Lựa chọn phong cách lãnh đạo phù hợp giúp gắn kết nhân viên và tăng hiệu suất hiệu quả

Các loại phong cách lãnh đạo phổ biến

Phong cách lãnh đạo độc đoán

Phong cách lãnh đạo độc đoán (Autocratic Leadership) là phong cách mà người lãnh đạo đưa ra quyết định một cách độc lập, không tham khảo ý kiến của cấp dưới hoặc nhóm. Họ duy trì quyền kiểm soát hoàn toàn và yêu cầu nhân viên hoặc thành viên trong nhóm phải tuân thủ các chỉ đạo mà không có sự trao đổi hay phản biện.

Ưu điểm:

- Ra quyết định nhanh chóng và dứt khoát, hạn chế sự trì trệ

- Các chuỗi mệnh lệnh rõ ràng

- Thuận tiện trong quản lý khủng hoảng

- Hiệu quả khi nhân viên thiếu kinh nghiệm

- Tránh mâu thuẫn trong ra quyết định

Nhược điểm:

- Giảm động lực và sự sáng tạo của nhân viên

- Phụ thuộc hoàn toàn vào lãnh đạo

- Tạo môi trường làm việc căng thẳng

- Khó xây dựng đội ngũ kế thừa

Phong cách lãnh đạo độc đoán được áp dụng trong nhiều lĩnh vực từ kinh doanh đến quân sự. Một số nhà lãnh đạo độc đoán nổi bật như:

- Adolf Hitler – Nhà độc tài của Đức Quốc xã (1933–1945), nổi bật với phong cách lãnh đạo cực kỳ độc đoán, tập trung quyền lực tuyệt đối vào tay mình. Ông đưa ra các quyết định dựa trên tầm nhìn cá nhân và sử dụng các biện pháp đàn áp tàn bạo để duy trì quyền lực và sự tuân thủ.

- Nữ hoàng Elizabeth I – Dưới triều đại của bà, nước Anh vận hành theo mô hình cai trị tập trung, nơi các quyết sách mang dấu ấn cá nhân rất rõ nét. Mặc dù phong cách độc đoán, nhưng bà đã lãnh đạo đất nước bước vào thời kỳ hoàng kim với những thành tựu nổi bật như chiến thắng trước hạm đội Tây Ban Nha và sự phát triển rực rỡ của văn hóa, nghệ thuật thời Phục Hưng Anh.

- Napoleon Bonaparte – Với vai trò Hoàng đế Pháp, Napoleon là người nắm quyền lực tối cao và không chấp nhận sự bất tuân. Ông là người đưa ra mọi quyết định chiến lược và chính trị quan trọng, điều hành nước Pháp và các chiến dịch quân sự bằng một hệ thống chỉ huy tập trung cao độ.

- Vladimir Putin – Là Tổng thống Nga, ông thường được xem là nhà lãnh đạo theo phong cách độc đoán hiện đại. Putin kiểm soát chặt chẽ các cơ quan chính phủ, truyền thông đại chúng và đời sống chính trị, đồng thời xây dựng một cấu trúc quyền lực tập trung nhằm hạn chế ảnh hưởng của phe đối lập.

Phong cách lãnh đạo độc đoán phù hợp khi cần quyết định nhanh chóng trong tình huống khẩn cấp

Phong cách lãnh đạo dân chủ

Phong cách lãnh đạo dân chủ (Democratic Leadership) là một phong cách lãnh đạo trong đó người lãnh đạo khuyến khích sự tham gia của các thành viên trong nhóm vào quá trình ra quyết định. Thay vì ra quyết định độc lập, người lãnh đạo dân chủ tạo ra một môi trường mà mọi ý kiến đều được lắng nghe và các thành viên trong nhóm có thể góp phần đưa ra các quyết định quan trọng.

Ưu điểm:

- Nhân viên được tham gia vào quá trình ra quyết định, tạo cảm giác được tôn trọng và có giá trị.

- Ý kiến đa dạng từ nhóm giúp đưa ra các giải pháp sáng tạo và toàn diện hơn.

- Nhân viên cảm thấy có trách nhiệm với quyết định, dẫn đến sự gắn bó cao hơn.

- Hiệu quả trong môi trường nơi nhân viên có trình độ chuyên môn cao.

Nhược điểm:

- Việc thu thập ý kiến và thảo luận có thể làm chậm quá trình ra quyết định.

- Không phù hợp khi cần quyết định nhanh chóng.

- Ý kiến trái chiều có thể gây xung đột nếu không được quản lý tốt.

- Nếu nhóm thiếu kỹ năng hoặc kinh nghiệm, kết quả có thể không hiệu quả.

Một số công ty nổi tiếng có lãnh đạo theo phong cách dân chủ:

- Google: Google thực hiện lãnh đạo dân chủ qua giao tiếp cởi mở và khuyến khích sự tham gia của nhân viên trong quyết định. Công ty tổ chức khảo sát Googlegeist hàng năm để thu thập phản hồi và cải tiến hoạt động. Các cuộc họp nhóm, văn hóa đặt câu hỏi và hợp tác liên chức năng là những hoạt động hỗ trợ lãnh đạo dân chủ tại Google.

- Apple: Sau khi Steve Jobs qua đời, Apple đã tập trung hơn vào lãnh đạo dân chủ, khuyến khích phản hồi cởi mở và trao quyền tự chủ cho nhân viên. Công ty tạo ra môi trường làm việc toàn diện và cộng tác, nhấn mạnh tinh thần làm việc nhóm và sáng tạo.

- Coca-Cola: Coca-Cola khuyến khích sự tham gia của nhân viên trong quá trình ra quyết định và tạo văn hóa giao tiếp mở. Công ty áp dụng hệ thống quản lý hiệu suất và các diễn đàn thảo luận giúp nâng cao sự hợp tác và giao tiếp giữa nhân viên và quản lý.

Phong cách lãnh đạo dân chủ phù hợp với đội ngũ sáng tạo, đòi hỏi sự tham gia và đóng góp ý kiến để có ý tưởng đa dạng

Phong cách lãnh đạo ủy quyền

Phong cách lãnh đạo ủy quyền (Laissez-faire Leadership) là phong cách lãnh đạo mà người lãnh đạo ủy quyền và trách nhiệm cho các nhân viên để họ có thể tự quyết định, thực hiện công việc và giải quyết các vấn đề. Theo đó, người lãnh đạo chủ yếu đóng vai trò giám sát, hướng dẫn khi cần thiết và chỉ can thiệp trong những tình huống quan trọng hoặc khẩn cấp.

Ưu điểm:

- Nhân viên được tự do ra quyết định, thúc đẩy sự sáng tạo và trách nhiệm cá nhân.

- Phù hợp với đội ngũ chuyên môn cao, có kỹ năng, kinh nghiệm và tự giác cao.

- Lãnh đạo có thời gian tập trung vào các nhiệm vụ chiến lược hơn.

- Khuyến khích phát triển cá nhân, nhân viên học cách tự giải quyết vấn đề.

Nhược điểm:

- Nếu không có sự giám sát, nhóm có thể đi lệch mục tiêu hoặc thiếu tập trung.

- Một số nhân viên có thể lạm dụng tự do để làm việc không hiệu quả.

- Không phù hợp với nhóm thiếu kinh nghiệm, họ có thể cảm thấy bị bỏ rơi.

- Kết quả có thể không đồng nhất nếu không có sự theo dõi chặt chẽ.

Ví dụ:

Steve Jobs là một ví dụ nổi bật của phong cách lãnh đạo ủy quyền. Mặc dù ông đưa ra những mục tiêu và kỳ vọng rõ ràng, nhưng sau đó lại tin tưởng và trao quyền cho nhân viên, cho phép họ tự do quyết định và thực hiện công việc theo cách của mình.

Tương tự, cựu Tổng thống Mỹ Herbert Hoover cũng là một nhà lãnh đạo điển hình theo phong cách này. Ông thường xuyên giao nhiệm vụ cho các cố vấn có chuyên môn sâu sắc, để họ có thể tự chủ và đưa ra các quyết định dựa trên kinh nghiệm và kiến thức của mình.

Phong cách lãnh đạo ủy quyền phù hợp khi lãnh đạo có đội ngũ mạnh, có thể tự quản lý công việc

Lãnh đạo theo phong cách huấn luyện

Phong cách lãnh đạo huấn luyện (Coaching leadership) là phong cách lãnh đạo mà người lãnh đạo đóng vai trò là người hướng dẫn, truyền cảm hứng và hỗ trợ các nhân viên phát triển. Qua đó, nâng cao hiệu suất và giúp nhân viên nhận thức rõ hơn về tiềm năng của mình, phát huy tối đa khả năng cá nhân và đóng góp vào sự thành công chung của tổ chức.

Ưu điểm:

- Tập trung vào việc nâng cao kỹ năng và tiềm năng của từng nhân viên.

- Lãnh đạo đóng vai trò như người hướng dẫn, tạo sự tin tưởng và gắn kết.

- Nhân viên được thúc đẩy để phát triển bản thân và cải thiện hiệu suất.

- Phù hợp với nhiều đối tượng nhân viên và tình huống khác nhau.

Nhược điểm:

- Yêu cầu lãnh đạo đầu tư nhiều vào từng cá nhân, không phù hợp với nhóm lớn.

- Lãnh đạo cần có kỹ năng huấn luyện tốt, nếu không sẽ không hiệu quả.

- Một số người có thể không muốn thay đổi hoặc học hỏi.

- Kết quả thường đến lâu dài, không phù hợp với các mục tiêu ngắn hạn.

Một số nhà lãnh đạo theo phong cách huấn luyện như:

- Satya Nadella, Microsoft: Khi trở thành CEO, Nadella khuyến khích tư duy phát triển và luôn sẵn sàng hỗ trợ nhân viên. Phong cách lãnh đạo huấn luyện của ông đã thay đổi văn hóa công ty, dẫn đến sự đổi mới và thành công vượt bậc tại Microsoft.

- David Morley, Allen & Overy: Morley đưa lãnh đạo huấn luyện làm trọng tâm, tập trung vào các cuộc trò chuyện có giá trị cao. Phương pháp này đã giúp ông chiến thắng ba cuộc bầu cử lãnh đạo liên tiếp và tăng lợi nhuận công ty lên 175%.

- Sheryl Sandberg, Facebook: Tại Facebook (nay là Meta), Sandberg đặt ra tiêu chuẩn cao và cung cấp sự hỗ trợ cần thiết cho nhóm. Cô thường xuyên khen ngợi, động viên và phản hồi, giúp đội ngũ phát triển và thành công.

Lãnh đạo theo phong cách huấn luyện phù hợp khi muốn phát triển kỹ năng của nhân viên hoặc xây dựng đội ngũ kế thừa

Lãnh đạo theo phong cách chuyển đổi

Lãnh đạo theo phong cách chuyển đổi (Transformational Leadership) là phong cách lãnh đạo tập trung vào việc kích thích, truyền cảm hứng tích cực cho nhân viên và giúp họ đạt được những kết quả vượt trội so với mong đợi. 

Các nhà lãnh đạo theo phong cách chuyển đổi luôn nhận thức bản thân, hiểu rõ điểm mạnh và điểm yếu của mình, luôn đặt ra mục tiêu đề ra. Họ có niềm đam mê với công việc và sứ mệnh của công ty, từ đó khơi dậy sự cam kết và năng lượng từ các nhân viên.

Ưu điểm:

- Truyền cảm hứng, tạo động lực mạnh mẽ, khuyến khích nhân viên vượt qua giới hạn bản thân.

- Khuyến khích tư duy sáng tạo và sẵn sàng thay đổi để đạt mục tiêu lớn.

- Nhân viên cảm thấy được truyền cảm hứng, tăng sự gắn kết và cam kết với tầm nhìn chung.

- Phù hợp với các tổ chức cần thay đổi mạnh mẽ hoặc đối mặt với thách thức lớn.

Nhược điểm:

- Tập trung vào tầm nhìn lớn có thể khiến lãnh đạo bỏ qua các vấn đề nhỏ nhưng quan trọng.

- Yêu cầu lãnh đạo có sức ảnh hưởng, năng lực và tầm nhìn rõ ràng.

- Nhân viên có thể cảm thấy kiệt sức nếu mục tiêu quá cao.

Ví dụ thực tế:

- Steve Jobs: Nhà sáng lập và CEO quá cố của Apple, Steve Jobs, là biểu tượng của sự sáng tạo và tầm nhìn xa. Ông đã dẫn dắt Apple phát triển những sản phẩm đột phá như iPod, iPhone, và iPad, với tiêu chuẩn chất lượng cao và thiết kế thân thiện với người tiêu dùng.

- Satya Nadella: Khi trở thành CEO của Microsoft vào năm 2014, Satya Nadella đã biến công ty từ một "gã khổng lồ" cứng nhắc thành một doanh nghiệp linh hoạt, mở rộng phần mềm lên mọi nền tảng, kể cả đối thủ.

- Reed Hastings: Reed Hastings, đồng sáng lập Netflix, đã cách mạng hóa ngành giải trí, từ việc cung cấp đĩa DVD đến trở thành công ty phát trực tuyến hàng đầu toàn cầu.

- Elon Musk: Elon Musk đã đưa tầm nhìn về xe điện của Tesla vượt qua khó khăn và gần như phá sản, biến công ty trở thành một trong những gã khổng lồ giá trị nhất thế giới. Musk cũng là người tiên phong trong du lịch vũ trụ với SpaceX.

Lãnh đạo theo phong cách chuyển đổi phù hợp khi tổ chức cần thay đổi lớn và tạo động lực mới

Phong cách lãnh đạo chiến lược

Phong cách lãnh đạo chiến lược (Strategic Leadership) là phong cách lãnh đạo tập trung vào việc tạo ra và thực hiện các chiến lược dài hạn để giúp tổ chức phát triển bền vững. Thay vì thụ động ứng phó, nhà lãnh đạo chiến lược chủ động kiến tạo tương lai bằng cách dự đoán các nguy cơ tiềm ẩn và triển khai những chiến lược sắc bén để đối mặt và vượt qua mọi thử thách một cách hiệu quả.

Ưu điểm:

- Tập trung vào các mục tiêu lớn và bền vững của tổ chức.

- Lãnh đạo có khả năng điều chỉnh chiến lược dựa trên thay đổi của thị trường.

- Tối ưu hóa tài nguyên và đội ngũ để đạt được mục tiêu.

- Đảm bảo mọi quyết định đều phù hợp với chiến lược tổng thể.

Nhược điểm:

- Tập trung quá nhiều vào chiến lược dài hạn có thể bỏ qua các vấn đề trước mắt.

- Lãnh đạo cần có tư duy phân tích và dự đoán tốt.

- Nếu tổ chức thiếu nguồn lực, chiến lược có thể khó thực hiện.

- Các kế hoạch lớn có thể không khả thi nếu không được kiểm chứng kỹ lưỡng.

Phong cách lãnh đạo chiến lược phù hợp khi cần định hướng lâu dài và hoạch định những mục tiêu lớn, phức tạp

Phong cách lãnh đạo giao dịch

Lãnh đạo giao dịch (Transactional Leadership) là phong cách lãnh đạo tập trung vào việc quản lý và điều hành tổ chức thông qua các giao dịch cụ thể giữa lãnh đạo và nhân viên. Trong mô hình này, lãnh đạo chủ yếu sử dụng hệ thống khen thưởng và kỷ luật để thúc đẩy hiệu suất công việc. Các mục tiêu và kỳ vọng được xác định rõ ràng, và nhân viên được trao thưởng hoặc chịu phạt dựa trên việc hoàn thành nhiệm vụ theo yêu cầu.

Ưu điểm:

- Tập trung vào mục tiêu ngắn hạn, thưởng phạt rõ ràng, dễ hiểu.

- Phù hợp với các tổ chức có quy trình rõ ràng và không cần đổi mới lớn.

- Nhân viên được thúc đẩy bởi phần thưởng, dẫn đến kết quả tức thì.

- Hiệu suất được đánh giá dựa trên kết quả cụ thể.

Nhược điểm:

- Không khuyến khích tư duy đổi mới vì tập trung vào tuân thủ và mục tiêu cố định.

- Nhân viên có thể chỉ làm việc vì phần thưởng, không gắn bó lâu dài.

- Ít hiệu quả khi cần sự linh hoạt hoặc sáng tạo.

- Nhân viên có thể cảm thấy thiếu động lực nếu chỉ dựa vào thưởng phạt.

Phong cách lãnh đạo giao dịch phù hợp trong môi trường làm việc có mục tiêu rõ ràng và thỏa thuận cụ thể

Phong cách lãnh đạo phục vụ

Phong cách lãnh đạo phục vụ (Servant Leadership) là một phong cách lãnh đạo tập trung vào việc phục vụ và hỗ trợ đội ngũ nhân viên, giúp họ phát triển và đạt được mục tiêu chung của tổ chức. Nhà lãnh đạo phục vụ coi trọng nhu cầu của nhân viên, đặt lợi ích của họ lên hàng đầu và tạo điều kiện để họ phát huy tối đa tiềm năng.

Ưu điểm:

- Lãnh đạo đặt nhu cầu của nhân viên lên hàng đầu, tăng sự gắn kết và tạo môi trường làm việc tích cực.

- Nhân viên được hỗ trợ để phát triển kỹ năng và tiềm năng.

- Xây dựng văn hóa tích cực dựa trên sự tôn trọng và công bằng.

- Nhân viên có xu hướng ở lại lâu hơn vì cảm thấy được quan tâm.

Nhược điểm:

- Có thể bị xem là thiếu quyết đoán trong các tình huống cần lãnh đạo mạnh mẽ.

- Một số nhân viên có thể lợi dụng sự quan tâm của lãnh đạo.

- Yêu cầu sự gần gũi, khó thực hiện với tổ chức có quy mô rộng.

Phong cách lãnh đạo phục vụ phù hợp khi tập trung vào việc hỗ trợ đội ngũ và cộng đồng

Phong cách lãnh đạo theo tình huống

Phong cách lãnh đạo theo tình huống (Situational Leadership) là một phong cách lãnh đạo linh hoạt, trong đó nhà lãnh đạo điều chỉnh hành vi và phương pháp lãnh đạo của mình dựa trên từng tình huống cụ thể, nhu cầu và mức độ phát triển của nhân viên. Lãnh đạo theo tình huống không có một phương pháp duy nhất mà thay đổi tùy theo tình huống và yêu cầu công việc.

Ưu điểm:

- Lãnh đạo có thể linh hoạt điều chỉnh phong cách dựa trên nhu cầu của nhân viên và tình huống.

- Hiệu quả trong nhiều bối cảnh.

- Thúc đẩy phát triển và có thể hỗ trợ nhân viên ở các giai đoạn phát triển khác nhau (hướng dẫn, huấn luyện, ủy quyền).

- Tăng sự thích nghi, giúp tổ chức đối phó với các thay đổi bất ngờ.

Nhược điểm:

- Yêu cầu kỹ năng cao, lãnh đạo cần nhạy bén để đánh giá đúng tình huống và nhân viên.

- Thay đổi phong cách liên tục có thể khiến nhân viên khó theo kịp.

- Nếu lãnh đạo thiếu kinh nghiệm, việc áp dụng sẽ không hiệu quả.

- Việc đánh giá tình huống liên tục có thể làm chậm quyết định.

Phong cách lãnh đạo theo tình huống phù hợp khi cần điều chỉnh phong cách lãnh đạo tùy theo tình huống và nhu cầu cụ thể

Lãnh đạo theo phong cách quan liêu

Lãnh đạo theo phong cách quan liêu (Bureaucratic Leadership) là một kiểu lãnh đạo dựa trên các quy tắc, quy định, thủ tục và hệ thống phân cấp đã được thiết lập sẵn để quản lý một nhóm hoặc tổ chức. Đặc điểm nổi bật của phong cách này là sự tuân thủ nghiêm ngặt các chính sách và không có nhiều sự linh hoạt.

Phong cách lãnh đạo này thường xuất hiện nhiều trong những môi trường cần sự kiểm soát chặt chẽ, chẳng hạn như các tổ chức chính phủ, cơ quan công quyền hoặc những ngành công nghiệp có yêu cầu nghiêm ngặt về quy định và an toàn.

Ưu điểm:

- Rõ ràng và nhất quán, tuân thủ nghiêm ngặt quy trình, đảm bảo tính công bằng và ổn định.

- Hiệu quả trong môi trường cần tuân thủ cao, phù hợp với các ngành như tài chính, y tế, hoặc chính phủ.

- Quy trình chặt chẽ giúp tránh sai sót và thất thoát, giảm thiểu rủi ro.

- Các nhiệm vụ được phân chia rõ ràng, dễ theo dõi và quản lý.

Nhược điểm:

- Thiếu linh hoạt, không phù hợp với môi trường cần đổi mới hoặc sáng tạo.

- Gây cảm giác cứng nhắc, nhân viên có thể cảm thấy bị giới hạn và mất động lực.

- Nhân viên chỉ làm theo quy định, ít có cơ hội đóng góp ý tưởng.

Lãnh đạo theo phong cách quan liêu phù hợp trong môi trường có quy trình và hệ thống rõ ràng, ổn định

Các yếu tố ảnh hưởng đến phong cách lãnh đạo

Tình hình của tổ chức

Tình hình của tổ chức là một trong những yếu tố cốt lõi định hình phong cách lãnh đạo, bởi mỗi giai đoạn phát triển hay thách thức đều đòi hỏi cách tiếp cận khác nhau. Chẳng hạn, trong giai đoạn khởi nghiệp, khi tổ chức còn non trẻ và cần sự đổi mới, lãnh đạo thường áp dụng phong cách chuyển đổi để truyền cảm hứng và thúc đẩy đội ngũ vượt qua khó khăn ban đầu, hoặc phong cách ủy quyền để khuyến khích sáng tạo từ mọi thành viên. 

Ngược lại, khi tổ chức đã ổn định, với quy trình rõ ràng và quy mô lớn, phong cách giao dịch hoặc quan liêu trở nên phù hợp hơn nhằm duy trì hiệu suất và tuân thủ. Trong thời kỳ khủng hoảng như suy thoái kinh tế hay cạnh tranh gay gắt, lãnh đạo chiến lược nổi lên như một giải pháp, tập trung vào tầm nhìn dài hạn và khả năng thích nghi với biến động.

Bên cạnh đó, quy mô tổ chức cũng đóng vai trò quan trọng. Với một doanh nghiệp nhỏ, họ có thể dễ dàng áp dụng phong cách dân chủ nhờ sự gần gũi, trong khi tổ chức lớn với nhiều phòng ban phức tạp cần phong cách phục vụ hoặc tình huống để đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng.  

Đặc điểm nhân sự trong đội nhóm

Mỗi nhóm, mỗi tổ chức đều có những đặc điểm, nhu cầu và năng lực riêng biệt, hiểu rõ đặc điểm nhân sự không chỉ giúp lãnh đạo chọn phong cách phù hợp mà còn xây dựng được sự gắn kết và hiệu quả tối ưu trong đội nhóm. Với một đội ngũ trẻ trung, sáng tạo và tự giác, phong cách ủy quyền thường được xem là lý tưởng, cho phép họ tự do phát huy ý tưởng mà không bị gò bó bởi sự kiểm soát chặt chẽ. Ngược lại, nếu nhóm bao gồm nhân viên thiếu kinh nghiệm hoặc mới gia nhập, phong cách huấn luyện hoặc giao dịch sẽ hiệu quả hơn, cung cấp sự hướng dẫn rõ ràng và động lực qua thưởng phạt. 

Trình độ chuyên môn cũng ảnh hưởng lớn: đội ngũ kỹ thuật cao, như kỹ sư hay nhà nghiên cứu, thường phản ứng tốt với phong cách dân chủ, nơi ý kiến của họ được lắng nghe, trong khi nhân viên ở vị trí hành chính có thể cần phong cách quan liêu để đảm bảo tuân thủ quy trình. Ngoài ra, văn hóa và thái độ của nhóm cũng không thể bỏ qua – một đội ngũ đa dạng về văn hóa có thể yêu cầu lãnh đạo theo tình huống để thích nghi với từng cá nhân, trong khi nhóm thiếu động lực cần phong cách chuyển đổi để khơi dậy tinh thần. 

Tầm nhìn và năng lực lãnh đạo

Tầm nhìn và năng lực lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến phong cách của nhà lãnh đạo. Những người mới bắt đầu đảm nhận vai trò lãnh đạo thường thiên về việc tuân thủ các quy tắc nhằm tránh sai sót, trong khi các nhà lãnh đạo có kinh nghiệm thường linh hoạt điều chỉnh phong cách của mình để phù hợp với từng tình huống cụ thể.

Phong cách lãnh đạo sẽ phụ thuộc vào tình hình tổ chức, năng lực của nhà lãnh đạo

Phát triển năng lực lãnh đạo đột phá với chương trình Lãnh đạo toàn cầu (GLP)

Chương trình Lãnh đạo Toàn cầu (GLP) được thiết kế để giúp các nhà lãnh đạo nắm bắt và hiểu sâu sắc những thách thức đang tác động mạnh mẽ đến con người, quản trị và kinh doanh trong bối cảnh hiện đại. Đây không chỉ là một khóa học, mà là một giải pháp toàn diện, giúp phát triển năng lực lãnh đạo đột phá và bền vững, mang lại sự chuyển mình mạnh mẽ cho doanh nghiệp trong thời đại đầy biến động.

Với mục tiêu phát triển năng lực cạnh tranh toàn cầu, GLP trang bị cho doanh nhân và lãnh đạo những công cụ cần thiết để giải quyết "bài toán thời đại" và tạo ra những bước tiến đột phá, từ tư duy đến hành động. Chương trình giúp bạn đẩy mạnh năng lực lãnh đạo qua 6 khía cạnh trọng yếu của quản trị doanh nghiệp:

- Đột phá về tư tưởng: Thực sự khai mở tâm trí & giải phóng tiềm năng của mình 

- Đột phá về lãnh đạo: Định nghĩa lại lãnh đạo, đột phá và nâng tầm lãnh đạo 

- Đột phá về chiến lược: Liên tục đưa ra chiến lược vừa đột phá, vừa nhân văn 

- Đột phá về con người: Thu hút nhân tài, phát huy tài năng & gắn kết đội ngũ 

- Đột phá về hệ thống: Kiến tạo hệ thống xuất sắc để thực thi chiến lược đột phá 

- Đột phá về văn hóa: Kiến tạo văn hóa chiến thắng và môi trường hạnh phúc

Bên cạnh đó, với những ai đang trong hành trình tìm kiếm phong cách lãnh đạo phù hợp hoặc muốn biết thêm những phong cách phù hợp để thay đổi linh hoạt hơn, chương trình GLP còn bổ trợ thêm với các tài liệu thực chiến từ những tựa sách hay về lãnh đạo. Qua đó, giúp người học sẽ hiểu thêm tầm quan trọng của việc học từ sách và giới thiệu để tìm hiểu những quyển sách tâm đắc dành cho những nhà lãnh đạo trong Bộ sách Lãnh đạo đặc biệt gồm 12 quyển bàn về 12 trường phái/ triết lý lãnh đạo có tầm ảnh hưởng và phổ biến nhất thế giới hiện nay: 

Trong tương lai, các phong cách lãnh đạo sẽ ngày càng linh hoạt và đa dạng, phản ánh sự thay đổi trong môi trường làm việc và yêu cầu ngày càng cao từ đội ngũ nhân viên. Các nhà lãnh đạo không chỉ cần phải là những người ra quyết định nhanh chóng, mà còn phải là những người truyền cảm hứng, hỗ trợ nhân viên và khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới. Những phong cách lãnh đạo như lãnh đạo chuyển đổi, lãnh đạo phục vụ, lãnh đạo dân chủ, lãnh đạo linh hoạt và lãnh đạo kỹ thuật số sẽ ngày càng trở nên quan trọng, đặc biệt khi các tổ chức phải đối mặt với những thách thức và cơ hội trong thời đại số hóa và toàn cầu hóa.